
Badania DNA zdradzają, skąd pochodziła służba Inków w Machu Picchu
31 lipca 2023, 12:58Zachowana historia imperiów to przede wszystkim historia ich elit. To po nich pozostają wspaniałe zabytki archeologiczne czy zabytki pisane. Nie inaczej jest w przypadku państwa Inków. Jednym z najbardziej znanych stanowisk archeologicznych związanych z Inkami jest Machu Picchu, pałac rodziny królewskiej, centrum ceremonialne i gospodarcze. Niedawno przeprowadzone w nim badania sugerują, że powstało dekady wcześniej, niż dotychczas przypuszczano i należy zmienić chronologię historii Inków. Teraz zaś naukowcy wykorzystali DNA by określić miejsce pochodzenia służby królewskiej, yanacona i aclla, przebywającej w Machu Picchu.

Księgowość żetonowo-klinowa
14 lipca 2014, 13:29Podczas wykopalisk w Ziyaret Tepe w południowo-wschodniej Turcji natrafiono na liczne żetony z gliny, za pomocą których dokumentowano przebieg wymiany handlowej. Nie byłoby w tym nic dziwnego, gdyby nie fakt, że dotąd zakładano, że taki sposób prowadzenia księgowości stał się zbędny po pojawieniu się pisma.

Polska architekt udowodniła istnienie dwóch inkaskich systemów miar
27 października 2020, 08:56W czasie rozplanowywania budowli w słynnym Machu Picchu w Peru Inkowie stosowali dwa rodzaje miar. Jeden z nich opierał się na module wynoszącym 42 cm, drugi – 54 cm. Istnienia tego pierwszego naukowcy spodziewali się, drugi – jest niespodzianką.

Mumie ze złotymi językami i wspaniale zdobione grobowce – nowe odkrycie w Oksyrynchos
20 grudnia 2024, 06:56W słynnym Oksyrynchos (Al-Bahnasa), położonym 200 kilometrów na południe od Kairu, hiszpańsko-egipska misja archeologiczna dokonała szeregu niezwykłych odkryć. W grobach z okresu ptolemejskiego znaleziono w sumie 52 kompletne i niekompletne mumie. Najbardziej interesujących jest 12 mumii z 13 złotymi językami. Jedną z nich wyposażono w 2 złote języki, inną w złote paznokcie, a paznokcie jeszcze innej pozłocono
Światło z pozasłonecznej planety
31 grudnia 2007, 10:22Po raz pierwszy w historii astronomom udało się wykryć widzialne światło odbite od planety, która znajduje się poza Układem Słonecznym. Dokonał tego zespół Swietłany Berdjuginy ze Szwajcarskiego Federalnego Instytutu Technologicznego.

Dysk zasila dysk
30 października 2014, 11:42Teleskop Atacama Large Millimeter/sumbilimeter Array (ALMA) pokazał specjalistom niezwykły widok – strumień pyłu i gazu poruszający się od masywnego zewnętrznego dysku protoplanetarnego uformowanego wokół gwiazdy podwójnej, w kierunku wewnętrznych obszarów układu

Wenus, Tryton, a może Io? NASA wybiera cel kolejnej misji badawczej
14 lutego 2020, 11:01NASA wybrała cztery propozycje przyszłych misji badających Układ Słoneczny w ramach Discovery Program. Wszystkie cztery propozycje mają za cel zbadanie obszarów, które nie są obecnie badane przez NASA i nie zostały ostatnio wybrane do badań. O tym, która z misji zostanie zrealizowana, dowiemy się w przyszłym roku.

Planeta jak kometa. WASP-69b ciągnie za sobą długi ogon gazu z gotującej się atmosfery
10 stycznia 2024, 09:21Astrofizycy zauważyli, że planeta WASP-69b ciągnie za sobą strumień gazu, który jest wielokrotnie dłuższy od jej średnicy. Okazało się, że ta wielka planeta rozmiarów Jowisza krąży tak blisko swojej gwiazdy, że jej atmosfera gotuje się i jest odparowywana. W każdej sekundzie planeta traci 200 000 ton masy swojej atmosfery. Autorzy najnowszych badań donoszą, że ciągnący się za planetą strumień gazu jest znacznie dłuższy niż dotychczas sądzono, a o jego kształcie decyduje wiatr gwiezdny.

Gwiazda-kanibal zjada własną planetę
20 maja 2010, 21:29Przypadki wzajemnego zjadania się gwiazd w układach podwójnych są dość częste i dobrze opisane. Ale po raz pierwszy udokumentowano przypadek pożerania przez gwiazdę obiegającej ją planety. Odkrycia dokonano dzięki teleskopowi Hubble'a.

Ciepły Jowisz na planetarny jubileusz
28 kwietnia 2016, 06:26Kierowany przez prof. Andrzeja Niedzielskiego z Centrum Astronomii UMK międzynarodowy zespół astronomów odkrył bardzo egzotyczną planetę, tak zwanego ciepłego Jowisza, przy bardzo starej, blisko dwukrotnie bardziej masywnej niż Słońce gwieździe. To już dwudziesty układ planetarny odkryty przez astronomów z UMK.